Czym palić, żeby nie zanieczyszczać środowiska? Lista jest krótka, a w kolejce czekają kolejne obostrzenia

Zakaz palenia w komunikach w 2022 roku obowiązuje tylko w niektóre dni w roku. To efekt uchwał antysmogowych działających na terenie Polski oraz ogólnopolskich przepisów. Jak informuje urząd marszałkowski województwa pomorskiego, co najmniej 48 procent mieszkańców Pomorza narażona jest na oddychanie powietrzem z wysokim stężeniem benzopirenu, a więc efektu ubocznego spalania paliw stałych w domowych instalacjach cieplnych.

Regulację tego, czym można palić, w jaki sposób oraz co jest niedopuszczalne, określa uchwała przyjęta przez sejmik województwa pomorskiego, która zawiera konkretne wymagania techniczne dla instalacji grzewczych.

Innymi słowy, Pomorze stawia na nisko lub bezemisyjne źródła ciepła, do których zaliczają się instalacje centralnego ogrzewania, gaz, lekki olej napędowy, OZE oraz prąd.

Czym są jednak paliwa stałe, którymi już wkrótce nie będzie można palić? To węgiel, drewno, miał, pellet, zrębki i ekogroszek, a więc niemal wszystko to, co obecnie stosują mieszkańcy nie tylko województwa pomorskiego, ale i całej Polski. Na ten moment te źródła energii i ciepła są jeszcze dozwolone.

Warto także pamiętać, że uchwała antysmogowa, która w dużej mierze reguluje to, co można, dotyczy tych, którzy dostarczają ciepło do systemu centralnego ogrzewania i systemu ciepłej wody użytkowej, wydzielają ciepło bezpośrednio do innego nośnika oraz dostarczają ciepło wyłącznie do systemu ciepłej wody użytkowej. Wspomniane regulacje dotyczą instalacji grzewczych o mocy do 1 MW.

I tak zgodnie z obowiązującymi przepisami od 1 stycznia 2021 roku w piecach nie wolno palić:

• Mułem węglowym.
• Flotokoncentratem.
• Węglem brunatnym.
• Paliwem stałym zawierającym biomasę o wilgotności powyżej 20 procent.

Co jest dozwolone?

• Paliwo gazowe.
• Gaz płynny LPG.
• Lekki olej opałowy.
• Biomasa stała o wilgotności poniżej 20 procent.
• Węgiel dobrej jakości (wymagana kopia świadectwa jakości)

Dozwolone jest również ogrzewanie elektryczne i OZE, a więc wszelkiego rodzaju odnawialne źródła energii.

Walka ze smogiem związana jest z działaniami Unii Europejskiej w kontekście przeciwdziałania zmianom klimatu i ochrony środowiska. W tym celu sformułowany został Krajowy Program Ochrony Powietrza, który przewiduje np. całkowity zakaz palenia węglem w Polsce od 2030 roku w miastach i od 2040 roku na terenach wiejskich.

Dodatkowo od 1 stycznia 2022 roku w Polsce obowiązują nowe przepisy unijne. Zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE zwaną inaczej Ekoprojektem, od początku 2022 roku w sprzedaży mogą znajdować sie wyłącznie kominki, które spełniają normy emisji spaleń określone przez Unię Europejską.

W województwie pomorskim uchwalone zostały trzy uchwały antysmogowe. Jedna dla całego województwa, druga dla miast, trzecia dla Sopotu. Uchwały określają terminy wymiany pieców w zależności od ich klasy i dostępności lub jej braku do sieci centralnego ogrzewania, lub sieci gazowej.

Dlaczego jednak to dla Sopotu sporządzono specjalną uchwałę? Wynika to z faktu, że od 1 stycznia 2024 roku w mieście obowiązywać będzie całkowity zakaz stosowania paliw stałych w instalacjach objętych przepisami uchwały.

Jak zapewnia Urząd Miasta Sopotu, mieszkańcy nie zostaną pozostawieni jednak sami sobie. Co prawda, aby uzyskać 100 procent dofinansowania wymiany lub likwidacji urządzeń grzewczych na paliwa stałe mieszkańcy miel czas do końca 2021 roku, to w 2022 roku otrzymać nadal mogą 80 procent dofinansowania. W 2023 roku będzie to już tylko 60 procent. Szczegółowych informacji udziela Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Sopotu.

1 września 2024 roku to z kolei data dla posiadaczy kominków i pieców, którzy do tego czasu zobowiązani są do wymiany instalacji na paliwa stałe spełniające wymagania Ekoprojektu. W przypadku sieci centralnego ogrzewania lub sieci gazowej terminy wejścia w życia wymagań uchwały rozłożone są w czasie od 1 września 2024 roku do 1 lipca 2035 roku.

Czy mieszkańcy Pomorza mogą palić w kominku?

Jak czytamy w uchwale sejmiku województwa pomorskiego, tak, ale tam, gdzie jest dostęp do sieci ciepłowniczej, dopuszcza sie jedynie okazjonalne używanie kominków, o ile spełniają wymagania w zakresie Ekoprojektu, a ich eksploatacja nie powoduje uciążliwości, w tym zadymienia, na terenach sąsiadujących. Szczegółowe przepisy reguluje ustawa Prawo budowlane. W przypadku uchwały antysmogowej decydujące kryterium to klasa urządzenia i brak uciążliwości na terenach sąsiadujących.

A zatem, czym palić, żeby nie zanieczyszczać środowiska?

• Paliwo gazowe.
• Gaz płynny LPG.
• Lekki olej opałowy.
• Biomasa stała o wilgotności poniżej 20 procent.
• Węgiel dobrej jakości (wymagana kopia świadectwa jakości).

To lista aktualna na wrzesień 2022 roku. Co będzie dalej? Warto z całą pewnością śledzić rozporządzenia i dyrektywy unijne, nowelizacje krajowych przepisów lub ewentualne zmiany w uchwałach, jakie podejmują samorządy. Przepisy bowiem lubią się szybko zmieniać, a bieżąca sytuacja geopolityczna pokazuje, że również i w sferze codziennej, sytuacja jest na tyle dynamiczna, że i ciężka do przewidzenia.