Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Co wolno 13-latkowi? Co to jest ograniczona zdolność do czynności prawnych? Czy rodzic ma coś do powiedzenia?

OPRAC.:
Barbara Wesoła
Barbara Wesoła
13-latkowie mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Co to oznacza w praktyce? Czego może im zabronić prawo?
13-latkowie mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Co to oznacza w praktyce? Czego może im zabronić prawo? Fot. aisvri / unsplash
Dzisiejszy 13-latek to zdecydowanie bardziej dojrzały człowiek niż jego rówieśnik sprzed dekady. Na ile samodzielny może być nastolatek w tym wieku? Na co można pozwolić dziecku, a czego absolutnie mu nie wolno? Kiedy można sprawdzić dziecku telefon? Czy dziecko może samo jeździć pociągami lub posiadać konto w banku? Rodzice często mają sporo wątpliwości, w jaki sposób nakreślić granice dojrzewającemu dziecku. Co mówi prawo, a o czym decydują rodzice? Rozwiewamy wątpliwości.

Spis treści

Ograniczona zdolność do czynności prawnych - co to znaczy?

Z jednej strony warto zachęcać nastolatka do samodzielności, z drugiej – warto mieć kontrolę nad poczynaniami bardzo jeszcze młodego człowieka. Jak znaleźć złoty środek? Czy obowiązujące przepisy porządkują wychowawcze wątpliwości rodziców?

Z chwilą ukończenia 13. roku życia, dziecko nabywa ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Tym samym w świetle prawa nastolatek bez zgody rodzica może zawierać umowy w drobnych bieżących sprawach życia codziennego. Co to oznacza? Dziecko może samodzielnie m.in.:

  • robić drobne zakupy,
  • kupować słodycze,
  • kupować zabawki czy bilety do kina albo na autobus,
  • samodzielnie jeździć komunikacją miejską i pociągami.

Wiele zależy od rozwoju i dojrzałości dziecka. Niejeden szesnastolatek nie zostałby wysłany pociągiem do babci, lub na zakupy, gdy w tym samym czasie inne dziecko, trzynastoletnie jeździ rowerem do szkoły, kupuje produkty na obiad, czy działa w wolontariacie.

Czy 13-latek może wydać kieszonkowe na co chce?

13-latek w pełni zaś może dysponować przedmiotami, które otrzymał na własność. Mówi o tym art. 22 kodeksu cywilnego: jeżeli przedstawiciel ustawowy osoby ograniczonej w zdolności do czynności prawnych oddał jej określone przedmioty majątkowe do swobodnego użytku, uzyskuje ona pełną zdolność w zakresie czynności prawnych, które tych przedmiotów dotyczą. Wyjątek stanowią czynności prawne, do których dokonania nie wystarcza, według ustawy, zgoda przedstawiciela ustawowego.

Chodzi tu o przedmioty drobne, a więc niewielkie kwoty pieniędzy czy zabawki. O ile nastolatek może dać koledze pudełko puzzli czy zaprosić rówieśnika na hamburgera, to wątpliwości pojawiają się w przypadku np. telefonu komórkowego czy roweru.

Przepisy nie definiują dokładnie wartości przedmiotów, którymi swobodnie może dysponować nastolatek. Dla jednych przedmiot, który kosztował kilkaset złotych będzie miał niewielką wartość, dla innych – znaczną. Warto zatem jasno określić rodzinne zasady obdarowywania kolegów i dysponowania dziecięcą własnością.

Czy 13-latek może mieć konto w banku i własną kartę?

Większość banków oferuje obecnie możliwość otwarcia konta dziecku powyżej 13. roku życia. Nie jest to całkowicie samodzielny rachunek, ale subkonto podpięte pod rachunek rodzica, a ten staje się automatycznie pełnomocnikiem dziecięcego rachunku. Konto dla dziecka nie wymaga regularnych wpłat, a zasila je rodzic według własnego uznania. On też ustala limity wypłat z bankomatu oraz limity płatności kartą. Jak twierdzą finansiści, konto dla nastolatka to nie tylko wygoda dla rodzica (kieszonkowe można przelewać bezpośrednio na konto; przydatne są też przelewy natychmiastowe, gdy prosimy dziecko o zrobienie pilnych zakupów), ale też dobra szkoła oszczędności i gospodarowania pieniędzmi.

Do której godziny nastolatek może przebywać poza domem?

Polskie prawo nie definiuje godziny, do której nastolatek może przebywać na podwórku – o tym decydują jego rodzice lub opiekunowie. Przepisy wskazują tylko, że po godzinie 22 osoby niepełnoletnie nie powinny przebywać poza domem bez opieki rodziców.

W sądzie liczy się zdanie 13-latka

W sytuacji, gdy rodzice się rozwodzą i sąd ustala, z którym z rodziców ma zamieszkać dziecko, 13-latek ma prawo wyrazić swoją opinię i sąd wydając orzeczenie, bierze jego zdanie pod uwagę. Zdanie dziecka ma również znaczenie w sytuacji zmiany nazwiska – dziecko powyżej 13. roku życia musi wyrazić zgodę na taką zmianę.

od 12 latprzemoc
Wideo

Akcja cyberpolicji z Gdańska: podejrzani oszukali 300 osób

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Co wolno 13-latkowi? Co to jest ograniczona zdolność do czynności prawnych? Czy rodzic ma coś do powiedzenia? - Strefa Edukacji

Wróć na dziennikbaltycki.pl Dziennik Bałtycki