Co trzeba wiedzieć o maturze 2021? Oto najważniejsze informacje: zmiany, harmonogram, daty, dokumenty, przebieg. Poradnik maturzysty 2021

W związku z epidemią koronawirusa i koniecznością przejścia maturzystów na zdalne nauczanie, minister edukacji Przemysław Czarnek wprowadził zmiany w zasadach przeprowadzania matury w 2021 r. Jakie?

1) w przypadku egzaminu maturalnego z matematyki na poziomie podstawowym

• zmniejszenie (o 5 pkt) liczby zadań do rozwiązania w arkuszu egzaminacyjnym (przede wszystkim w zakresie zadań otwartych), przy zachowaniu pełnego czasu przeprowadzania egzaminu (170 minut)

2) w przypadku egzaminu maturalnego ze wszystkich przedmiotów na poziomie rozszerzonym:

• zniesienie obowiązku przystąpienia do egzaminu maturalnego z jednego przedmiotu na poziomie rozszerzonym jako warunku zdania egzaminu maturalnego

Już od piętnastu lat egzamin maturalny jest egzaminem zewnętrznym. To znaczy, że jest przygotowywany i oceniany poza szkołą. Wszyscy zdający otrzymują takie same zadania, a odpowiedzi oceniane są według jednej reguły (porównywalnie).

Dzięki temu, że egzamin maturalny jest uczciwy, rzetelny i wiarygodny, w ustawie o szkolnictwie wyższym zapisano, że decyduje on o przyjęciu na studia wyższe.

Uczelnie formułują wymagania wobec kandydatów. W wymaganiach zapisane są przedmioty maturalne, z których wynik uwzględniany jest w procedurze rekrutacyjnej. Im spełnienie oczekiwań (wymagań) uczelni jest pełniejsze, tym większa liczba punktów rekrutacyjnych i szansa na uzyskanie indeksu dobrej szkoły wyższej.

Co to oznacza dla maturzysty?

• Po pierwsze, trzeba dobrze wybrać zdawane przedmioty.
• Po drugie, starannie i planowo przygotować się do egzaminów.
• Po trzecie, na egzaminach uzyskać jak najwyższy rezultat punktowy.

Nie jest to proste. Podpowiemy, jak to zrobić.

Zanim zaczniemy mówić o przedmiotach maturalnych, popatrzmy na organizację egzaminu i jego właściwości.

Matura 2021. Organizacja egzaminu. Kto za to odpowiada i jak przebiega matura?

W przygotowanie i przebieg matury zaangażowanych jest wiele instytucji, od Ministerstwa Edukacji Narodowej zaczynając, na szkole kończąc.

W szkole za właściwą organizację i przebieg egzaminu maturalnego odpowiada przewodniczący szkolnego zespołu egzaminacyjnego, najczęściej jest to dyrektor szkoły.

Zasady postępowania, procedury i instrukcje zawarte są w przygotowywanych (przez Centralną Komisję Egzaminacyjną - CKE) na każdy rok szkolny dokumentach, takich jak np.

• „Informacja o sposobie organizacji i przeprowadzania egzaminu maturalnego w „nowej” formule obowiązująca w roku szkolnym 2020/2021”,

czy też w komunikatach dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej:

• o harmonogramie egzaminów,
• szczegółowych sposobach dostosowania warunków i form przeprowadzania egzaminu maturalnego do potrzeb absolwentów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi,
• o materiałach i przyborach pomocniczych, z jakich mogą korzystać w czasie części pisemnej egzaminu,
• o egzaminie z informatyki

.

Wszystkie uregulowania prawne, szczegółowe instrukcje organizacji, obowiązki i uprawnienia są jawne i dostępne dla każdego. Znaleźć je można na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej (www.cke.gov.pl) i okręgowych komisji egzaminacyjnych (OKE), odpowiednich dla danego województwa. Poniżej prezentujemy listę okręgów komisyjnych:

• OKE Gdańsk,
• OKE Jaworzno,
• OKE Kraków,
• OKE Łomża,
• OKE Łódź,
• OKE Poznań,
• OKE Warszawa,
• OKE Wrocław

Matura 2021. Za co odpowiedzialny jest dyrektor?

Do obowiązków dyrektora szkoły należy :

• przekazanie uczniom i ich rodzicom wszelkich informacji związanych z egzaminami oraz
• przedstawienie szkolnej instrukcji przygotowania, organizacji i przeprowadzania egzaminu. W
• szczególności uczniowie muszą poznać zasady kodowania arkuszy egzaminacyjnych i kart odpowiedzi, w tym dopuszczalnego sposobu poprawiania odpowiedzi błędnej w zadaniach zamkniętych i otwartych.

Nieodzowne jest, aby przystępujący do egzaminów maturalnych znali zasady postępowania w przypadkach, takich jak:

• niezgłoszenie się na egzamin z przyczyn losowych i zdrowotnych
• zauważenie nieprawidłowości przed egzaminem i w czasie jego trwania
• niezdanie jednego egzaminu, a co za tym idzie, zadeklarowanie chęci przystąpienia do egzaminu maturalnego w terminie poprawkowym.

Pewniej przechodzimy przez złożone ścieżki egzaminacyjne, jeśli znamy swoje prawa i obowiązki oraz wiemy, jakie konsekwencje wynikają z nieprzestrzegania instrukcji w każdej fazie egzaminu.

Matura 2021. Termin złożenia deklaracji maturalnej

Zdających maturę w 2021 obowiązują inne reguły jak w roku 2020. Dotyczy to m.in. terminów złożenia ostatecznej deklaracji maturalnej. Wstępną trzeba było złożyć do 30 września 2020, a ostateczną do 8 lutego 2021 roku.
Po tym terminie nie będzie już możliwości dokonywania zmian.

Matura 2021. Obowiązkowe egzaminy maturalne

Maturzystów czekają:
1. trzy obowiązkowe pisemne egzaminy maturalne:

• z języka polskiego,
• z języka obcego nowożytnego (wybranego spośród następujących: angielski, francuski, hiszpański, niemiecki, rosyjski, włoski),
• z matematyki.

Egzaminy te przeprowadzane są na poziomie podstawowym.

To jeszcze nie wszystko.

3. Pisemny egzamin na poziomie rozszerzonym

Wiadomo jednak, że każdy, kto myśli o studiach, musi zdawać rozszerzenie z przedmiotu (jednego lub więcej), który jest wymagany podczas rekrutacji na daną uczelnię.

Każdy, niezależnie od typu szkoły, do której uczęszczał, będzie mógł przystąpić do egzaminu z języka obcego nowożytnego na poziomie dwujęzycznym.

Matura 2021. Dodatkowe egzaminy maturalne

Każdy zdający ma również prawo przystąpić do egzaminu z nie więcej niż 6 przedmiotów dodatkowych. Wybór przedmiotu dodatkowego nie jest zależny od typu szkoły, nie zależy również od tego, jakich przedmiotów zdający się uczył w zakresie rozszerzonym.

Do wyboru są następujące przedmioty - na poziomie rozszerzonym (w przypadku języków obcych nowożytnych –na poziomie rozszerzonym albo dwujęzycznym):

• biologia
• chemia
• filozofia
• fizyka
• geografia
• historia
• historia muzyki
• historia sztuki
• informatyka
• język łaciński i kultura antyczna
• język mniejszości etnicznej (język łemkowski)
• język mniejszości narodowej (wybór spośród następujących języków: białoruski, litewski, niemiecki, ukraiński)
• język obcy nowożytny (wybór spośród następujących języków: angielski, francuski, hiszpański, niemiecki, rosyjski, włoski)
• język polski (W przypadku gdy uczeń/absolwent wybrał na egzaminie maturalnym jako przedmiot dodatkowy język polski, zdaje ten przedmiot tylko w części pisemnej na poziomie rozszerzonym)
• język regionalny (język kaszubski)
• matematyka
• wiedza o społeczeństwie

Ile przedmiotów dodatkowych można zdawać?

• W 2021 roku maturzysta nie musi zdawać przedmiotu dodatkowego na poziomie rozszerzonym, aby otrzymać świadectwo dojrzałości.
• Poza tym może wybrać od jednego do 6 przedmiotów dodatkowych. Zatem możliwości jest tu niezwykle wiele.

Jakie egzaminy dodatkowe na poziomie rozszerzonym warto wybrać?
Możliwość „popisania” się wiedzą i satysfakcja z osiągniętego wyniku to jeden z motywów.

O wyborze przedmiotów dodatkowych decydują na ogół wymagania rekrutacyjne uczelni. Stąd obserwujemy niezliczone zestawy przedmiotów zbudowane przez kandydatów na studia z myślą o najbardziej trafnym uwzględnieniu wymagań jednej lub wielu uczelni.

Najczęściej wybierane przedmioty dodatkowe
Ranking najczęściej wybieranych przedmiotów w ciągu ostatnich lat niewiele się zmienia.

Oto przedmioty-liderzy:

• język angielski - (wybiera 2/3 zdających z liceów ogólnokształcących i ponad połowa z techników),
• język polski (prawie 30% - LO, mniej z T),
• matematyka (prawie 30% tak z LO, jak i T).

Zwróćmy uwagę, że najczęściej wybierane przedmioty, to te, które wcześniej zdawane są jako obowiązkowe na poziomie podstawowym. I pewnie chęć wykorzystania trudów uczenia się do części obowiązkowej matury wpływa na wybór (jak już się uczę czegoś, to wykorzystam to do końca).

Z drugiej strony wymienione wyżej przedmioty mają niemałe znaczenie w procedurach rekrutacji uczelni.

• Zdecydowana większość na liście wymaganych przedmiotów do wyboru umieszcza język obcy, a język angielski jest najczęściej zdawanym - przystępuje do tego egzaminu na poziomie podstawowym ponad 90 proc. zdających.
• Język polski uwzględniany jest (jako jeden z wielu do wyboru) na większości kierunków humanistycznych i społecznych. Język polski przydaje punktów rekrutacyjnych (także - w części uczelni technicznych).
• Matematyka na liście punktowanych przedmiotów umieszczona jest na kierunkach technicznych, ścisłych, wielu przyrodniczych, ale też na niektórych kierunkach medycznych i humanistycznych.

Poza wymienionymi wcześniej do najczęściej zdawanych przedmiotów dodatkowych należą:

• geografia,
• biologia,
• chemia,
• historia i
• fizyka.

Każdy z tych przedmiotów uwzględniany jest w rekrutacji na wielu kierunkach.

Matura 2021. Wyniki części pisemnej - jak są podawane?

Wyniki części pisemnej egzaminu maturalnego są wyrażone w procentach i na skali centylowej.

• Wynik w skali procentowej informuje wprost o osiągnięciach zdającego, mówi, jaką część punktów możliwych do zdobycia na egzaminie z konkretnego przedmiotu maturzysta uzyskał.
• Wynik na skali centylowej oznacza, jaka część zdających egzamin z danego przedmiotu osiągnęła wynik lepszy ode mnie, a jaka gorszy.

Wynik 70 procent na skali procentowej informuje o uzyskaniu 7/10 punktów możliwych do uzyskania. Natomiast tak samo zapisany wynik na skali centylowej oznacza, że 70 proc. spośród wszystkich zdających uzyskało wynik taki sam jak ja lub gorszy, a 30% ma wynik lepszy ode mnie. To nie jest to samo, to ważna różnica.

Matura 2021. Olimpijczyk zdaje mniej egzaminów

Absolwent szkoły ponadgimnazjalnej będący laureatem lub finalistą olimpiady przedmiotowej jest zwolniony z egzaminu maturalnego z danego przedmiotu (zgodnie z komunikatem dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej), także wówczas, gdy został laureatem lub finalistą olimpiady z przedmiotu, który nie był nauczany w szkole, którą ukończył.

Laureat lub finalista olimpiady przedmiotowej może, nie później niż na 2 tygodnie przed egzaminem maturalnym, złożyć wniosek o wprowadzenie zmiany w deklaracji w zakresie danego przedmiotu, w tym zmiany języka obcego nowożytnego lub zmiany poziomu języka obcego nowożytnego wskazanego w deklaracji.

Matura 2021. Czy można obejrzeć swój arkusz egzaminacyjny?

Nie zawsze wyniki egzaminu są zgodne z oczekiwaniami zdającego. Czasem maturzysta jest przekonany, że napisał lepiej, że źle ocenione zadania egzaminacyjne rozwiązane są poprawnie. W takim przypadku możesz obejrzeć swój arkusz, a nawet go sfotografować. Na tym polega prawo wglądu do sprawdzonej i ocenionej pracy egzaminacyjnej.

Przeczytać swoje prace egzaminacyjne można w miejscu i czasie wskazanym przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, w ciągu 6 miesięcy od dnia wydania świadectwa dojrzałości, aneksów i zaświadczeń o wynikach egzaminu maturalnego.

Wynik matury 2021. Wniosek o weryfikację

Jeżeli po wglądzie masz wątpliwości co do oceny, możesz się zwrócić z wnioskiem o weryfikację sumy punktów w konkretnych zadaniach z arkusza egzaminacyjnego.

Gdzie składa się wniosek o weryfikację?
Wniosek wraz z uzasadnieniem składa się do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej w terminie dwóch dni roboczych od dnia dokonania wglądu.

Pamiętaj: wnioskujesz o weryfikację oceny konkretnych zadań i uzasadniasz swój wniosek.

Weryfikacji sumy punktów dokonuje się w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania wniosku.

Odwołanie od wyniku weryfikacji
A co, jeśli odpowiedź otrzymana od dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej nadal nie satysfakcjonuje?

Możesz wtedy wnieść odwołanie od wyniku weryfikacji sumy punktów z części pisemnej egzaminu maturalnego do Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego.

Czyni się to za pośrednictwem dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej w terminie 7 dni od dnia otrzymania informacji o wyniku weryfikacji sumy punktów. Wniosek należy uzasadnić, gdyż bez uzasadnienia merytorycznego zostanie zwrócony absolwentowi do uzupełnienia. Decyzja Kolegium jest już ostateczna.

Czego nie wolno na egzaminie maturalnym? Unieważnienie egzaminu

• Każdego roku przypominamy maturzystom o zakazie wnoszenia urządzeń telekomunikacyjnych do sali egzaminacyjnej oraz innych materiałów i przyborów niż wymienione w komunikacie dyrektora CKE.

Jeżeli zespół nadzorujący egzamin zauważy na sali egzaminacyjnej niesamodzielne rozwiązywanie zadań egzaminacyjnych, wniesienie lub korzystanie z urządzenia telekomunikacyjnego, materiałów i przyborów niedopuszczonych, zakłócanie przebiegu egzaminu, dyrektor szkoły ma prawo przerwać i unieważnić egzamin.

• Podstawową regułą jest samodzielne rozwiązywanie zadań zawartych w arkuszu egzaminacyjnym, tzn. tworzenie własnego tekstu lub własnego rozwiązania w czasie trwania egzaminu maturalnego.

Jeżeli podczas sprawdzania i oceniania prac egzaminatorzy stwierdzą niesamodzielne rozwiązywanie zadań, czyli np. plagiat, bądź stwierdzą występowanie w pracy egzaminacyjnej jednakowych sformułowań wskazujących na udostępnienie rozwiązań innemu zdającemu lub korzystanie z rozwiązań dokonanych przez innego zdającego, również może nastąpić unieważnienie egzaminu.

Czy skutkuje unieważnienie egzaminu?

Unieważnienie egzaminu skutkuje tym, że można do niego przystąpić po raz kolejny dopiero za rok. Na szczęście z roku na rok maturzyści coraz dojrzalej podchodzą do egzaminu, a co za tym idzie, coraz mniej jest unieważnień.

Ideałem będzie sytuacja, w której wszyscy uznamy, że ściąganie na egzaminie to wstyd.

Wyniki matury 2021. Ocena jakości pracy szkół

Wyniki informują o stanie wiedzy i umiejętności każdego maturzysty z osobna i wszystkich razem. Wykorzystywane są także do oceny jakości pracy szkół, do tworzenia profilu osiągnięć populacji w każdym roku. Dzięki analizie wyników można podejmować racjonalne decyzje o modyfikacji tego, czego uczą się uczniowie szkół średnich.

Matura 2021. Ostatnia prosta

Wszystko, co przeczytaliście, warto przemyśleć. Ułatwi to Wam dojrzewanie do ważnego egzaminu. Efektem egzaminu będzie bardzo dobry - miejmy nadzieję - wynik, ale także rozwinięte umiejętności podejmowania decyzji, samodzielnej pracy, postępowania w sytuacjach otwartych, czyli takich, w których nie ma gotowych jednoznacznych rozwiązań.

Macie na to osiem miesięcy. Naprawdę warto się dobrze przygotować do egzaminu maturalnego. Wiele pomogą nauczyciele, wiele osiągniecie, ucząc się wspólnie. Jednak każdy odpowiedzialny jest za siebie. I w końcowym efekcie wynik egzaminu i satysfakcja z jego osiągnięcia zależy tylko od Ciebie.