Bolą Cię stawy? Sprawdź czy to nie Reumatoidalne Zapalenie Stawów

Placówka realizuje unijny program Wczesnego Wykrywania Reumatoidalnego Zapalenia Stawów. Bezpłatnie i bez żadnego skierowania zostaniesz dokładnie przebadana.

Sopocki szpital jako jedna z dwóch placówek zdrowia na Pomorzu (obok szpitala w Kościerzynie) realizuje Unijny program „Wczesnego wykrywania Reumatoidalnego Zapalenia Stawów”. Program adresowany jest osób, które odczuwają ból stawów, ból nadgarstków, rąk, mają spuchnięte (obrzęknięte) ręce, nadgarstki, odczuwają sztywność poranną, mają problem z zaciśnięciem ręki w pięść, ból stawów utrudnia im codzienne funkcjonowanie, pracę, wypoczynek, mają zajęte stawy po obu stronach ciała, miały lub mają w rodzinie osoby chore na reumatoidalne zapalenie stawów.

Osoba, która chce skorzystać z tego unijnego programu powinna zgłosić się ze skierowaniem od lekarza rodzinnego lub bez, musi spełnić jeden warunek - mieć aktualne badania OB, morfologię i CRP – zastrzega Małgorzata Sochocka-Bykowska – ordynator oddziału III i kierownik tego unijnego.

- Po zgłoszeniu się pacjentka czy pacjent zostanie zarejestrowany na pierwszą wizytę do naszej przyszpitalnej przychodni, której termin nie przekroczy 14 dni, a w kolejnych dwóch tygodniach zostanie szczegółowo przebadany.

Badania mają na celu wczesne wykrycie bardzo groźnego schorzenia jakim jest RZS, ale przy okazji lekarze wykrywają też inne choroby.

- U osób, które do tej pory już się do nas zgłosiły, poza wczesnymi postaciami RZS wykryliśmy między innymi kilka przypadków łuszczycowego zapalenia stawów, choroby zwyrodnieniowej, polimialgię, guza piersi, sarkoidozę.

[cyt]- Pacjent z bolącym stawem i podejrzeniem stanu zapalnego wcale nie musi mieć podwyższonego CRP czy OB, my mu zrobimy wszystkie potrzebne badania specjalistyczne jak czynnik reumatoidalny, anty CCP, kwas moczowy, przeciwciała przeciwjądrowe, próby wątrobowe (ALAT, ASPAD, kreatynina) i inne, których nie może zlecić lekarz rodzinny. Pomorskie Centrum Reumatologii jest do realizacji tego programu w pełni przygotowane. Na nowych uczestników programu czeka 15 specjalistów reumatologów.

- Reumatoidalne zapalanie stawów (RZS) jest jednym z najczęstszych schorzeń reumatycznych – twierdzi dr n. med. Małgorzata Sochocka-Bykowska. Może na nią zachorować każdy z nas. Choroba rozwija się podstępnie, ból stawów to powszechna dolegliwość, w RZS jednak rozwija się zapalenie, tyle że nie wiadomo kiedy się ono zaczyna. Bolą kolana, stawy drobne – dłonie, nadgarstki, łokcie, barki. Dolegliwości bólowe utrzymują się przez wiele lat, pacjenci uczęszczają na zabiegi, kurują się w sanatoriach, biorą leki przeciwbólowe. I nagle pojawia się obrzęk jednego stawu, sztywność poranna, czasem ogólne rozbicie i gorączka, brak apetytu, osłabienie. W badaniach okazuje się, że CRP jest podwyższone. Podobnie jak RZS rozpoczyna się podobnie jak łuszczycowe oraz odczynowe zapalenie stawów, na które narażone są m.in. osoby leczonej onkologicznie, osoby z chorą wątrobą czy te które przechorowały ciężko COVID-19.

Tylko w Polsce na RZS choruje blisko 400 tysięcy osób. Na świecie z reumatoidalnym zapaleniem stawów zmaga się ok. 21 milionów chorych. W Polsce już po dwóch latach od rozpoznania RZS, co trzecia osoba nie jest zdolna do pracy zawodowej.

- RZS jest chorobą ogólnoustrojową, w której procesy zapalne poza stawami mogą obejmować również inne narządy, takie jak: nerki, płuca czy wątrobę – podkreśla dr Sochocka-Bykowska. Choroba objawia się bardzo silnym bólem, sztywnością i obrzękami stawów, które uniemożliwiają wykonywanie nawet najprostszych czynności takich jak mycie, ubieranie czy swobodne poruszanie. Wraz z postępem choroby, w wyniku przewlekłego procesu zapalnego, dochodzi do zniszczeń stawów, które ulegają deformacji i trwałemu unieruchomieniu.

Powszechnie uważa się, że choroby reumatyczne dotykają tylko osoby starsze, lecz reumatoidalne zapalenie stawów jest najczęściej rozpoznawane u ludzi młodych (w wieku 25-40 lat).

Na zachorowanie narażone są szczególnie kobiety - blisko 2/3 chorych to panie. Reumatoidalne zapalenie stawów jest schorzeniem, którego przyczyna nie jest znana. Nadal błędnie zakłada się, że powodem wystąpienia choroby może być przebywanie w wilgotnych pomieszczeniach i praca w trudnych warunkach. Tymczasem RZS należy do grupy chorób autoimmunologicznych, co oznacza, że układ odpornościowy człowieka z nieznanych przyczyn zwraca się przeciwko własnym tkankom. W rezultacie u chorych na RZS dochodzi do przewlekłego procesu zapalnego w stawach, co doprowadza do ich nieodwracalnego zniszczenia.

Choroba przebiega z okresami zaostrzeń objawów i ich remisji, czyli czasowego uśpienia. Nieleczona lub niewłaściwie leczona prowadzi do ciężkiej niepełnosprawności. Szacuje się, że ponad połowa chorych traci zdolność do samodzielnego funkcjonowania, również do pracy zawodowej. - Celem leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów jest uzyskanie i utrzymanie remisji, zahamowanie procesu postępującego uszkodzenia stawów, a tym samym zapobieganie niepełnosprawności i jak najdłuższe utrzymanie aktywności życiowej oraz zdolności do pracy zawodowej. Reumatoidalne zapalenie stawów jest szybko postępującą chorobą. Zmiany stawowe mogą się pojawić nawet już po trzech miesiącach od rozpoczęcia choroby. Do upośledzenia sprawności fizycznej dochodzi stosunkowo szybko - kiedyś już w ciągu dwóch pierwszych lat od pojawienia się objawów RZS. Choroba prowadzi do częstszych zwolnień lekarskich, hospitalizacji i niepełnosprawności. Badania kliniczne wykazały, że reumatoidalne zapalenie stawów skraca długość życia cierpiących na nie osób średnio aż o 10 lat. Dla osób chorych na RZS kluczowe są właściwe rozpoznanie choroby i czas, w jakim zostaje rozpoczęte leczenie. W przypadku agresywnej postaci choroby bardzo szybko dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia stawów. Aby zapobiec niepełnosprawności chorego, czas od rozpoznania choroby do rozpoczęcia leczenia, powinien być jak najkrótszy. Każdy miesiąc opóźnienia leczenia oznacza większe uszkodzenia stawów i większe ryzyko niepełnosprawności.

Skuteczne leczenie RZS wymaga ingerencji w układ immunologiczny chorego w taki sposób, żeby ograniczyć autoagresyjny aspekt jego działania, tzn. uszkadzanie własnych tkanek, jednocześnie nie zaburzając jego zdolności walki z groźnymi infekcjami. Stanowi to ogromne wyzwanie dla współczesnej medycyny.

Jeszcze do niedawna możliwości leczenia RZS były ograniczone. Do klasycznych leków stosowanych w reumatoidalnym zapaleniu stawów należały m.in. sole złota, które zostały po raz pierwszy zastosowane już ponad 70 lat temu oraz metotreksat, stosowany od lat 50. ubiegłego wieku.

Leki te wielu chorym nie zapewniały skutecznego leczenia, co wiązało się z nieodwracalnym zniszczeniem stawów i trwałym kalectwem osób nawet w wieku 30-40 lat. Przełomem w leczeniu było wprowadzenie w 1998 roku leków biologicznych, działających bezpośrednio na układ immunologiczny i osłabiających jego agresywne działanie na własne tkanki. Leki te wykazują wysoką skuteczność kliniczną i szybkość działania, hamując jednocześnie postęp destrukcji kości i stawów. Pacjent, którego bolą stawy powinien rzucić palenie i zadbać o zdrowie jamy ustnej, szczególnie przyzębia, w przeciwnym razie w ciągu kilku lat zachoruje na RZS.
Reumatoidalne zapalenie najczęściej rozpoznawane jest u osób w wieku 40-50 lat, ale ze względu na to, że żyjemy coraz dłużej choroba ta diagnozowana jest też u osób starszych. Unijny program RZS adresowany jest do osób od 18 do 67 roku życia, pracujących zawodowo.