Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Będą popularyzować postać Leona Heykego oraz model dwujęzycznego wychowania

Bartosz Cirocki
Kaszubskie organizacje ustanowiły swoich patronów roku 2015

Jan Karnowski, Aleksander Majkowski i Leon Heyke - to tak zwana wielka trójka twórców młodokaszubskich. Dwaj pierwsi byli już przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie okrzyknięci patronami roku, ostatni będzie nim przez najbliższe dwanaście miesięcy. Osobę i twórczość Leona Heykego zrzeszeńcy przypominać będą na najróżniejszych wydarzeniach.
Jak tłumaczy Łukasz Grzędzicki, prezes ZKP, na takim wyborze, obok przypadającej w tym roku 130 rocznicy urodzin "pieśniarza północy", zaważyły głównie dwa powody.

- Był wybitnym literatem zaliczanym do wielkiej trójki środowiska młodokaszubskiego, był też dobrym pedagogiem, który pracując w kościerskim seminarium nauczycielskim i gimnazjum wpływał na kształtowanie się zainteresowań młodzieży kaszubskiej, a wśród niej takich postaci jak: Józef Ceynowa, Jan Trepczyk, Aleksander Labuda, ks. Hilary Jastak czy ks. Antoni Pepliński - wylicza Łukasz Grzędzicki.

Leon Heyke urodził się 10 października 1885 r. w Cierzni pod Wejherowem, w rolniczej rodzinie Ferdynanda i Anny. Edukację rozpoczął w szkole powszechnej w Bieszkowicach i gimnazjum w Wejherowie, a kontynuował ją w Seminarium Duchownym w Pelplinie. W 1910 r. otrzymał święcenia kapłańskie, w 1913 r. zdobył tytuł doktora teologii. Posługę kapłańską rozpoczął w Lignowach, potem był wikariuszem w wielu parafiach, w czasie I wojny światowej sanitariuszem i kapelanem, a po niej też prefektem i katechetą w kościerskich placówkach.

Już w młodości umiłował kulturę kaszubską i tą pasją zarażał innych. "Obok studiów zawodowych zajmowałem się nieustannie kaszubologią, zwłaszcza we Wrocławiu, gdzie najserdeczniejszą zawarłem przyjaźń z J. Karnowskim" - pisał ks. Heyke w swoich wspomnieniach, przypomnianych w książce "Młodokaszubi. Szkice biograficzne". W historii regionu zapisał się przede wszystkim jako poeta i pisarz.

- Heyke swoją twórczością literacką udowodnił, że dzięki wykorzystaniu bogactwa frazeologii i obrazowania języka kaszubskiego można zwerbalizować i odpowiednio opisać najbardziej wzniosłe i subtelne uczucia oraz myśli człowieka - uważa Stanisław Janke, autor biografii "Poeta z kaszubskiej nocy. Życie i twórczość ks. dr. Leona Heykego". - On do tego doszedł i wykorzystywał to w twórczości już sto lat temu, podczas gdy jeszcze dziś nie brakuje na Kaszubach takich, którzy twierdzą, że po kaszubsku co najwyżej pogadać sobie można w zagrodzie.

Najsłynniejsze liryczne dzieła Heykego to debiutancki zbiór wierszy "Piesnie północy" i jedyny tomik "Kaszëbsczé spiéwë", a z prozy m.in. cykl humoresek "Bardzeńczé wërgle", zbiór legend "Podania kaszubskie", sztuki sceniczne "Agust Szloga" i "Katilina". Wiele lat poświęcił poematowi "Dobrogost i Miłosława", który ukazał się niepełny. Nie dokończył też kolejnej sztuki "Mądri Dëga" (pisownia wg S. Jankego). 16 października 1939 r. został rozstrzelany przez Niemców w Lesie Szpęgawskim. Dzięki swej twórczości pozostanie jednak nieśmiertelny.

- Leon Heyke był przede wszystkim wieszczem - podkreśla Stanisław Janke. - Jego niektóre sentencje poetyckie są często wykorzystywane jako cytaty, hasła na kaszubskich sztandarach i podczas wydarzeń poświęconych jego pamięci.
Patronami ZKP w poprzednich latach byli m.in. Krzysztof Mrongowiusz, ks. prof. Janusz Pasierb, Florian Ceynowa.
- Od kilkunastu lat staramy się wybierać patronów roku i w ten sposób przypominać o wybitnych postaciach, które przyczyniły się do wzbogacenia dorobku kultury Kaszub i Pomorza - mówi Łukasz Grzędzicki. A

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na dziennikbaltycki.pl Dziennik Bałtycki