Andrzejki 2020. Co to za święto? Kiedy wypada? Skąd się wywodzi? Najpopularniejsze wróżby i zabawy na andrzejkowy wieczór! 30.11.2020

Andrzejki to listopadowa noc pełna najrozmaitszych wróżb i zwyczajów, podczas której możemy dowiedzieć się, jaka przyszłość nas czeka. Dzień ten jest zarazem końcem starego i początkiem nowego roku liturgicznego. Potocznie nazywany także ostatkami, ze względu na fakt, że noc ta jest ostatnią okazją do zabaw przed zbliżającym się adwentem. Dotychczas tego dnia odbywały się huczne zabawy i imprezy. Kiedy wypadają? Z jakimi zwyczajami się wiążą? Poniżej wyjaśniamy!

Andrzejki 2020. Kiedy wypadają?

Tegoroczne Andrzejki wypadają w nocy z niedzieli, 29 listopada, na poniedziałek, 30 listopada - w wigilię świętego Andrzeja.

Andrzejki. Skąd wywodzą się tzw. ostatki?

Po dzień dzisiejszy historycy nie ustalili dokładnie pochodzenia andrzejek. Istnieją liczne przypuszczenia na ten temat. Jedno z nich mówi, że andrzejkowe wróżby narodziły się w starożytnej Grecji. Na greckie pochodzenie tzw. ostatków może wskazywać etymologia imienia patrona wróżb, bowiem po grecku Andrzej to Andress.

Kolejna z teorii dotyczących korzeni andrzejkowych wróżb mówi o celtyckich i starogermańskich wierzeniach. Wówczas dominującą rolę w ówczesnej kulturze odgrywał bóg bogactw, miłości i płodności - Frejr.

Co ciekawe, w Polsce po raz pierwszy sformułowania "andrzejki" użył renesansowy poeta i pisarz Marcin Bielski, który w 1557 roku w swojej sztuce "Komedyjka Justyna i Konstancyjej" umieścił wzmiankę o andrzejkowych wróżbach.

Kim był św. Andrzej?

Noc z 29 na 30 listopada nazywana jest wigilią św. Andrzeja, od którego powzięto nazwę wieczoru. Jak głosi Ewangelia, św. Andrzej był pierwszym z 12 powołanych apostołów. Jako pierwszy głosił Ewangelię w Bizancjum, dlatego też nosi miano pierwszego biskupa konstantynopolitańskiego. Za wygłaszane nauki został skazany na śmierć męczeńską.

Jest patronem narodów słowiańskich i małżeństw. Przypisuje mu się również orędownictwo zakochanych, a także wspomaganie w sprawach matrymonialnych i wypraszaniu potomstwa.

Obchody andrzejek w Polsce to nie tylko lanie wosku

Andrzejki w Polsce obchodzimy od dawna. Kiedyś obchody tego dnia polegały na licznych i jakże hucznych zabawach, podczas których przeprowadzano najróżniejsze wróżby. Z upływem czasu tradycyjne wróżby stopniowo odchodzą w niepamięć, a ich miejsce zastępują bale i imprezy.

Współcześnie andrzejki obchodzi się głównie w przedszkolach, szkołach i ośrodkach kulturowo-rozrywkowych.

Andrzejki nie tylko w Polsce

Warto wspomnieć, że w innych krajach europejskich również obchodzi się andrzejki. Jednak wszędzie wygląda to trochę inaczej, bowiem co kraj to obyczaj. Na Ukranie ostatki wypadają dopiero 13 grudnia, a wszystko to dlatego, że w tym kraju adwent rozpoczyna się dwa tygodnie później niż w Polsce. Mówi się, że tego dnia panny smażą naleśniki i jedzą słodycze z myślą o szybkim wyjściu za mąż. Andrzejkowe zwyczaje nie oznaczają tylko siedzenia w domu. W andrzejkowy wieczór należy odwiedzić swojego sąsiada i to wcale nie po to, aby uraczyć go naszymi słodkimi wypiekami, ale żeby... spłatać mu figla. Zgodnie z ukraińskimi przepowiedniami, rodzina, która najczęściej będzie odwiedzana - ma duże szanse na wydanie za mąż swojej córki.

Mieszkanki Czech i Słowacji andrzejki również obchodzą w towarzystwie słodkości. Tego dnia pieką ciastka, które przypominają polskie pączki. Jednakże różnią się jedną rzeczą - zamiast marmolady dziewczęta nadziewają ciastka karteczkami z imionami potencjalnych kandydatów na męża. Podczas smażenia wypieków, kawałki papieru wypływają na powierzchnię tłuszczu, a ten wybranek, którego imię pojawi się pierwsze - zostanie mężem dziewczyny, która przyrządziła ciastka.

Ciekawie andrzejki obchodzi się w Niemczech. Dziewczęta zamiast objadać się słodyczami... kładą się szybko spać! I to nago! A to tylko dlatego, że zgodnie z wierzeniami - mogą zobaczyć we śnie swojego przyszłego męża.

Jak widać - w każdym kraju panują odmienne zwyczaje. Łącze je jednak jedno: zabawa.