34 lata temu bazylika Mariacka zyskała należną rangę wśród pomorskich świątyń katolickich. Została konkatedrą

Spośród wszystkich trójmiejskich świątyń bazylikę Mariacką oraz Archikatedrę Oliwską wyróżnia jeden, wspólny element. To tron zarezerwowany dla biskupa diecezjalnego. Miejsce, które jest symbolem jego nauczycielskiej władzy, sprawowanej wobec duchownych oraz wiernych w diecezji. W bazylice Mariackiej pojawił się pod koniec lat 80., gdy kościół stał się formalnie drugą pod względem ważności świątynią diecezji. Stało się to na mocy, najpierw dekretu Kongregacji do spraw Biskupów, przyjętego 22 października 1986 r., a następnie oficjalnego ogłoszenia bazyliki konkatedrą, co nastąpiło 2 lutego 1987 r.

Idea wyszła od biskupa Gocłowskiego

- Inicjatorem podniesienia rangi kościoła był biskup gdański, Tadeusz Gocłowski – przypomina ks. prałat Ireneusz Bradtke, proboszcz bazyliki Mariackiej w Gdańsku. - Każdy biskup ma swój kościół katedralny, własną świątynię biskupa diecezjalnego. Z racji tego, że Oliwa jest znacznie oddalona od centrum Gdańska, ale również faktu podniesienia bazyliki z gruzów po II wojnie światowej, a także roli jaką odgrywała w historii Gdańska, biskup Gocłowski poprosił, by Stolica Apostolska wydała stosowny dokument zatwierdzający bazylikę jako kościół konkatedralny, czyli drugą katedrę biskupa gdańskiego.

CZYTAJ TAKŻE: Gdańskie Targi Książki przełożone po raz kolejny. Nie odbędą się w roku 2020

Znaczenie i rola bazyliki, podobnie jak całego gdańskiego Śródmieścia, rosła powoli, z biegiem powojennych lat. W tym czasie obowiązki siedziby Diecezji gdańskiej, a później również metropolii pełnił już kościół parafii Trójcy Świętej w Oliwie, który jeszcze przed wybuchem II wojny światowej, został osobiście wybrany przez pierwszego gdańskiego biskupa, pochodzącego ze starej szlacheckiej rodziny irlandzkiej, ks. Edwarda O’Rourke.

Znaczenie dla polskiej drogi do wolności

Decyzja duchownego nie mogła być inna. W latach 20. XIX w. kościół Mariacki, choć większy i równie zasłużony dla historii miasta, pozostawał świątynią protestancką. Dopiero decyzja biskupa Gocłowskiego nadała bazylice odpowiednią rangę wśród trójmiejskich świątyń katolickich.

- Myślę, że biskup, a później arcybiskup, brał pod uwagę także rolę i znaczenie kościoła dla polskiej drogi do wolności. Chodzi o spotkania wiernych z okazji rocznic 3 maja czy 11 listopada oraz schronienie jakie dawał ludziom z Ruchu Młodej Polski – mówi proboszcz Bradtke. - To wszystko spowodowało, że to miejsce musiało zostać szczególnie uhonorowane. Stąd decyzja biskupa, że chce mieć dla siebie to miejsce jako konkatedrę.

Wcześniej, bo w 1965 r. gdańska świątynia podniesiona została do rangi Bazyliki Mniejszej. To z kolei tytuł honorowy, który otrzymują kościoły wyróżniające się wartością zabytkową, liturgiczną, pielgrzymkową i duszpasterską.